HSP onderzoek: gendersocialiteit

Onlangs werd ik gewezen (dank je Esther!) op een  onderzoek dat hoogsensitieve mannen betrof. En dat is – voor zover ik weet – het eerste wetenschappelijk onderzoek dat specifiek ingaat op HSP mannen.  Dit verkennend onderzoek gaat over gendersocialiteit, dat is het leerproces waarin bepaalde ideeën over wat “mannelijkheid” en “vrouwelijkheid” betekent en hoe we ons horen te gedragen in lijn met deze ideeën.

Het onderzoek (zie hier een samenvatting) is gedaan door Daniel C. Miller van de staatsuniversiteit van New York in Oswego samen met Martin F. Lynch van de Universiteit  van Rochester. Ja, wij zijn erg blij dat er eindelijk ook in de wetenschap eens specifiek wordt gekeken naar hoogsensitieve mannen.

Het onderzoek richt zich op de ervaringen van hoogsensitieve mannen met gendersocialisatie in de Verenigde Staten. Veel kenmerken van hoogsensitiviteit lijken in strijd met traditionele mannelijke gendernormen in de VS. Ondanks deze schijnbare tegenstelling was er nog geen onderzoek gedaan naar de gendersocialisatie-ervaringen van hoogsensitieve mannen.

Methode en resultaat

Er werden 14 hoogsensitieve mannen tussen de 25-79 jaar geïnterviewd, waarbij gestreefd werd naar diversiteit qua etniciteit en seksuele oriëntatie. In interviews werd ingegaan op:
1) Ervaringen met gendersocialisatie als hoogsensitieve jongen/man
2) Huidige ervaringen met gendernormen
3) Persoonlijke betekenis van hun identiteit als hoogsensitieve man

In de uitkomsten werden vier hoofdthema’s geïdentificeerd:

1. Genderrolconflict

Alle deelnemers ervoeren een zekere mate van genderrolconflict bij het ontwikkelen van hun identiteit als hoogsensitieve man. Dit begon vaak in de vroege adolescentie en zette zich voort in de volwassenheid. Deelnemers voelden dat hun sensitiviteit botste met traditionele mannelijke verwachtingen zoals emotionele terughoudendheid en dominantie. Dit leidde tot zelfdevaluatie, zich minder mannelijk voelen en soms tot het onderdrukken van hun sensitiviteit.

2. Negatieve zelfevaluatie en psychische klachten

Het ervaren genderrolconflict en de onderdrukking van sensitiviteit leidden bij veel deelnemers tot een negatief zelfbeeld en psychische klachten zoals depressie, angst en middelengebruik. Velen voelden zich fundamenteel anders dan anderen en ervoeren eenzaamheid en isolement. Sommigen zochten lange tijd naar een omgeving waar ze zich geaccepteerd voelden.

3. Intersectie met etniciteit

Voor de vijf deelnemers van kleur vormde hun etniciteit een extra uitdaging. Ze ervoeren zowel binnen hun eigen cultuur als in de bredere samenleving rigide mannelijkheidsnormen. Hun sensitiviteit maakte hen kwetsbaarder voor racisme en discriminatie. Het verbergen van sensitiviteit voelde soms noodzakelijk om zich te beschermen.

4. Sensitieve codewisseling

Om marginalisering of isolement te voorkomen, pasten veel deelnemers hun gedrag aan in bepaalde omgevingen. Ze verborgen aspecten van hun sensitiviteit door bijvoorbeeld hun stem te verlagen, houding te veranderen of emoties te onderdrukken. Dit ‘code-switchen’, of codewisseling begon vaak al in de kindertijd als beschermingsmechanisme. Deelnemers ervoeren het als uitputtend en oncomfortabel, maar noodzakelijk in sommige contexten.

Conclusie

Deze uitkomsten verbazen me niet. De resultaten van dit onderzoek ondersteunen de opvatting dat hoogsensitiviteit een belangrijk, maar vaak onderbelicht aspect is van de mannelijke ervaring. Het blijkt dat de traditionele opvattingen over mannelijkheid in de Amerikaanse samenleving (en ik ga er vanuit dat dit vergelijkbaar is met West-Europa) een potentieel schadelijke sociale en culturele omgeving creëren voor hoogsensitieve jongens en mannen. Deze situatie maakt ons kwetsbaarder voor problemen zoals innerlijke conflicten over onze genderrol en psychische problemen. Het is mooi dat dit nu ook echt bewezen is, ook al is de groep klein en geven de onderzoekers aan dat meer onderzoek nodig is na dit verkennend onderzoek.

De uitkomst toont dus dat specifiek hoogsensitieve mannen vaker kampen met oa. psychische problemen, eenzaamheid, minder mannelijk voelen en een negatief zelfbeeld. De heersende mannelijkheidsnormen lijken dus niet verenigbaar met de behoeften en eigenschappen van hoogsensitieve mannen. Dit zorgt voor een spanningsveld waarin wij worstelen met onze identiteit en welzijn. Het onderzoek toont aan dat hoogsensitieve mannen in een maatschappij leven die vaak tegengestelde verwachtingen heeft van wat het betekent om man te zijn en hoe sensitiviteit daarin past. Dit zijn onderwerpen waar we op dit platform vaker over geschreven hebben en blijven schrijven, omdat dit onderzoek uitwijst dat het echt nodig is.